چگونه پلی استیشن جای پای بازی‌های سه‌بعدی را در صنعت گیم محکم کرد

25 سال پیش، با انتشار کنسول موفق کمپانی Sony، برای همیشه حضور بازی‌هایی با گرافیک سه‌بعدی، تبدیل به استانداردی برای صنعت رو به رشد بازی‌های ویدیویی شد. شاید اولین چیزی که به ذهنتان خطور کند، این باشد که PlayStation اولین کنسول در پیاده‌سازی گرافیک سه بعدی نبود و حتی اگر PlayStation به وجود نمی‌آمد، بدون شک صنعت گیم دیر یا زود در این مسیر قرار می‌گرفت. بااین‌حال چه قبول کنیم و یا نه، این PlayStation بود که این مفهوم خارج از عرف را تبدیل به ساختاری عادی در صنعت گیم کرد. برای اینکه به ریشه‌های داستان موفقیت PlayStation دست‌یابیم، ابتدا باید کمی به عقب برویم؛ خیلی قبل‌تر از وجود کمپانی Sony و پس از جنگ جهانی دوم.

بعد از اتمام یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های تاریخ، کشور ژاپن شاهد رشد خیره‌کننده و پیشرفت وسیعی در ساختار و عملکرد اقتصاد خود بود. در پی تسلیم ژاپن در سال 1945، این کشور در اقیانوس آرام توسط ایالات‌متحده اشغال شد و بعد از آن فرصت‌های بسیاری برای صادرات کالا به ایالات‌متحده ایجاد گشت که پس از جنگ با رشد اقتصادی بی‌سابقه‌ای روبرو شد و در حال شکل‌گیری به‌عنوان ثروتمندترین کشور جهان بود. ژاپن پس‌از یک دهه ملال‌آور در تلاش برای بازسازی اقتصاد خود از خرابه‌های جنگ، بالاخره شاهد رشد خیره‌کننده‌ای در این سیستم اقتصادی نوپا بود که باعث ایجاد دوره‌ای پنجاه‌ساله تحت عنوان “معجزه اقتصادی” شد.

زمانی که سال 1954 از راه رسید، اقتصاد خیره‌کننده این کشور برای همگان قابل‌مشاهده بود و بخش عمده‌ای از آن نیز به لطف گروه و کمپانی‌های Keiretsu بود که در اطراف بانک‌های ژاپن تجمع کردند و سهام یکدیگر را خریداری کرده تا ثبات خود را از طریق سهام متقابل تأمین کنند. بین سال‌های 1967 و 1971، ژاپن با ایجاد فرایندهای جدید تولید و کالاهای مصرفی، بزرگ‌ترین دوره رشد در تاریخ ثبت‌شده خود را تجربه کرد. رشد اقتصادی ژاپن منجر به این شد که این کشور در دهه 1980 با پیشرفت در صنعت الکترونیک و فناوری، کامپیوترهای الکترونیک نوآورانه و خانگی، دستگاه‌های سرگرمی و مولتی‌مدیایی مانند Sony Walkman ،VHS و کنسول‌های بازی مانند سیستم سرگرمی Nintendo (NES) را وارد بازار کند.

کازویوکی هاشیموتو در مصاحبه‌ای برای مستند اخیر Polygon که به مناسبت 25 سالگی PlayStation برگزار شد، گفت:

“بسیاری از شرکت‌ها می‌خواستند تکنولوژی سه‌بعدی را هر چه سریع‌تر تحت کنترل خود دربیاورند؛ حتی شرکت‌های ساختمانی می‌خواستند شبیه‌سازی‌های سه‌بعدی را در اولویت سیستم‌های نقشه‌کشی خود قرار دهند.”

هاشیموتو درنهایت در کمپانی Square بر روی بازی فوق‌العاده محبوب Final Fantasy 7 کارکرد؛ بااین‌حال پیش از آن، وی کارمند شرکت Nichimen Graphics بود که وظیفه توسعه گرافیک‌های کامپیوتری (CG) و ارائه آن به شبکه‌های تلویزیونی را بر عهده داشت. در دهه 80، کمپانی‌هایی مانند Nichimen پیشرفت خود در زمینه گرافیک سه‌بعدی را آغاز کرده و نوآوری‌های مشابه آنچه در تجارت الکترونیک وجود داشت را در این حیطه ایجاد کردند. کمپانی Sony هم که در همین حین وارد صنعت بازی شده بود، دست به انتشار System Gazo یا System G زد که در اصل کامپیوتری با هدف تولید گرافیک‌ سه‌بعدی برای پخش در تلویزیون بود.

خلق کنسول پلی استیشن و نوابغی که دنیا را تغییر دادند

خلق یک کنسول بازی‌های ویدیویی با گرافیک سه‌بعدی، توسط Sony را می‌توان در علاقه آقای کن کوتاراگی، مهندس بخش سرگرمی کامپیوتری سونی که بعدها تبدیل به مدیرعامل شد، پس از مشاهده قدرت System G در سال 1984 یافت. زمانی که در مرکز تحقیقات پردازش اطلاعات سونی (در حال حاضر این بخش ازکارافتاده) واقع در شهر آتسوگی کشور ژاپن، به وی نمایشی از تغییر شکل چهره توسط رایانه نشان داده شد، گویی جادویی بر روی صفحه پردازشگر رخ‌داده بود. وی بعدها به ریجی آساکورا، نویسنده کتاب «انقلابیون در سونی: خلق کنسول PlayStation و نوابغی که دنیا را تغییر دادند» گفت:

“این تکنولوژی بسیار پیشتازتر از پیشرفته‌ترین سیستم‌های گرافیکی آن زمان بود؛ من واقعاً تحت تأثیر این قرار گرفتم که همچنین چیزی می‌تواند وجود داشته باشد و واقعاً فوق‌العاده بود.”

کوتاراگی، که مدت‌ها به صنعت بازی علاقه داشت و پایان‌نامه دانشگاه خود را بر روی گرافیک رایانه انجام داده بود، یادآوری کرد: “چه کنسول بازی قدرتمندی می‌توانستیم با System G بسازیم.” مسلماً، در آن زمان، رایانه‌هایی مانند System G برای استفاده کوتاراگی و البته عموم، بسیار گران بود؛ اما او پیش‌بینی کرد که در مدت‌زمان یک دهه، قیمت System G به‌اندازه کافی کاهش یابد تا بتوان از این فناوری در قالب یک محصول مصرفی مانند یک کنسول بازی‌های ویدیویی استفاده کرد. ازقضای روزگار، گویا حق با وی بود.

در اوایل دهه 1990، به دنبال مشارکت ناموفق با نینتندو، کوتاراگی شروع به کار مخفیانه روی کنسول جدید سونی با استفاده از فناوری ارزان‌تر System G که هدف چندساله وی بود، کرد. کوتاراگی پس از متقاعد کردن مدیرعامل وقت Sony، نوریو اوگا تصمیم به اجرای ایده‌ی خود به این شکل که PlayStation قرار است شبیه به یک کامپیوتر اجراکننده بازی‌های ویدیویی با سیستم‌عامل مخصوص خود باشد، گرفت. در روزهای ابتدایی، همکاری با Sony Music جهت تولید بازی‌های کنسول بر روی سی دی نیز مطرح شد که برتری فوق‌العاده‌ای نسبت به کمپانی رقیب یعنی نینتندو داشت و به این شکل می‌شد دست بازی‌سازان ترد پارتی را برای آزادی عمل بیشتر نسبت به کارتریج‌های قدیمی و محدود باز گذاشت؛ البته اصلی‌ترین و مهم‌ترین حقه کمپانی، همچنان ارائه گرافیک سه‌بعدی برای جذب مخاطب بیشتر بود.

ماسانوری یامادا، طراح اصلی بازی‌های اولیه سری Tekken، به Polygon گفت:

اولین باری که پلی استیشن را لمس کردم، احساس کردم دنیا در شرف تغییر است.

PlayStation تعداد زیادی از توسعه‌دهندگان ترد پارتی را بر روی عرشه آورد و با کمک آن‌ها و آینده‌نگری فوق‌العاده اعضای کمپانی، موفق شدند تا یک‌بار برای همیشه جای پای بازی‌های ویدیویی سه‌بعدی را در صنعت گیم محکم کنند. اکنون توسعه‌دهندگان می‌توانستند با ابعاد کاملاً جدیدی از گرافیک دست‌وپنجه نرم کنند و محصول نهایی خود را باقیمتی بسیار ارزان‌تر از استانداردهای چند سال قبل، به دست گیمرها برسانند؛ شاید در آن زمان، باور همچنین چیزی برای برخی توسعه‌دهندگان غیرممکن بود.

هاشیموتو زمانی برای اولین بار پتانسیل سه‌بعدی PlayStation را مشاهده کرد که Sony با کمپانی Nichimen برای دموی سه‌بعدی تیرانوسورس رکس قرارداد بست. پیش‌ازاین اتفاق، هاشیموتو گفت که او فکر می‌کند روزی بازی‌ها به‌صورت سه‌بعدی اجرا خواهند شد، اما در حال حاضر این تکنولوژی به شکل عمومی وجود ندارد. وی فکر می‌کرد که فقط رایانه‌هایی که بیش از 10،000 دلار هزینه‌دارند می‌توانند این فناوری را پردازش کنند و انجام آن در کنسول‌های بازی ویدیویی خانگی غیرممکن است. با این حال وی پس از مشاهده دمو اعلام کرد که وقتی مشخصات را دیدم ، بلافاصله برداشت من تغییر كرد. توسعه‌دهندگان دیگر نیز استفاده PlayStation از فناوری سه‌بعدی را یک مکاشفه عظیم در نظر گرفته بودند.

PlayStation در دسامبر سال 1994 در ژاپن منتشر و با فروش بیش از 300،000 دستگاه در ماه اول، با موفقیتی سریع و فوق‌العاده روبه‌رو شد. پس از انتشار کنسول در سپتامبر سال 1995 در آمریکا، 100،000 نسخه از آن نیز به‌سرعت به فروش رسید. پس از پایان سال 1996، کمپانی Sony اعلام کرد که هفت میلیون دستگاه در سراسر جهان به فروش رسیده است. البته این موفقیت عظیم تنها به دلیل قدرت خالی این کنسول نبود و بازی‌های انقلابی بی‌نظیری هم بر روی این دستگاه منتشر شدند و تأثیر به‌سزایی در این پیروزی ایفا کردند.

از مهم‌ترین عناوین سه‌بعدی منتشرشده بر روی PlayStation می‌توان به Metal Gear Solid ،Crash Bandicoot ،Final Fantasy 7 و Resident Evil اشاره کرد. اکنون، 25 سال بعد، گرافیک سه‌بعدی در صنعت بازی‌های ویدیویی، عادی‌ترین چیز به نظر می‌رسد. خانواده کنسول‌های پلی استیشن، روی‌هم بیش از 430 میلیون دستگاه به فروش رسانده است و پافشاری Sony در پیاده‌سازی گرافیک‌های سه‌بعدی، بخش بزرگی از این موفقیت بزرگ محسوب می‌شود.

به نقل از یامادا:

ما می‌توانیم بازی‌های سه‌بعدی را به شکلی توسعه دهیم كه قبلاً هرگز نمونه آن دیده نشده بود. و این کنسول بستری شد برای بسیاری از توسعه‌دهندگان که بتوانند در آن محصول نهایی خود را به بهترین شکل ممکن به سرانجام برسانند.

منبع: Polygon