راهنمای خرید درایو سالید یا SSD – بهار 99

خریداری یک کامپیوتر گیمینگ و هرگونه کامپیوتر شخصی و لپ‌تاپ بدون وجود درایو سالید یا همان SSD در سال 2020 میلادی، نشان می‌دهد که هنوز تأثیر شگرف این قطعه در افزایش سرعت کار، کاهش زمان تأخیر راه‌اندازی سیستم‌عامل و همچنین بهبود قابلیت مالتی تسکینگ را به خوبی درک نکرده‌اید. درایو سالید با بهره‌گیری از چیپ ست های فلش و عدم وجود قطعات مکانیکی، مزایای بسیار زیادی دارند و باوجودآنکه قیمت بسیار گران‌تری نسبت به هارددیسک دارند، اما مزایای متعدد آن‌ها قابل‌چشم‌پوشی نیست.

قابلیت‌های متعدد و تأثیر شگرف درایو سالید در افزایش سرعت کار با کامپیوتر شخصی سبب شده تا بسیاری از شرکت‌های تولیدکننده کامپیوترهای آماده و انواع لپ‌تاپ نیز از این قطعه به صورت پیش‌فرض در محصولات خود استفاده کنند. درایو سالید یا همان SSD به دلیل وزن بسیار پایین، توان مصرفی ناچیز و همچنین عدم آسیب‌پذیری به دلیل جابجایی و ضربه‌های ناگهانی به قطعه‌ای بسیار محبوب تبدیل‌شده و با وجود افزایش قیمت انواع آن در یک ماه اخیر، اما همچنان از ارزش خرید بسیار بالایی برخوردار است.

به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا راهنمای خرید درایو سالید یا SSD در دو نوع دارای رابط SATA و PCI Express را در وب سایت پارسی گیم منتشر کنیم. ابتدا لازم است تا با برخی از مزایای درایو سالید نسبت به هارددیسک آشنا شده و سپس تفاوت میان دو نوع SATA و PCI را موردبررسی قرار دهیم. درنهایت نیز مدل‌های برتر موجود در بازار را بر اساس تفاوت ظرفیت معرفی کنیم.

درایو سالید یا SSD چه مزایایی نسبت به هارددیسک دارد؟

1. سرعت بسیار بالای انتقال داده: انواع درایو سالید از هر دو نوع SATA و PCI از سرعت بسیار بالای انتقال داده بهره می‌برند و دلیل آن نیز به ساختار آن و بهره‌مندی از چیپ ست های فلش و عدم وجود هرگونه قطعه مکانیکی و متحرک است. چیپ ست های حافظه جدید به دلیل استفاده از فناوری سه بعدی و بهره‌مندی از ساختار چندلایه، باوجود حفظ سرعت می‌توانند ظرفیت‌های بالاتر را باقیمت مناسب و منطقی ارائه دهند. یک درایو سالید خوب باید حداقل سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی به میزان 450 مگابایت بر ثانیه را ارائه دهد، در غیر این صورت شما یک درایو قدیمی یا بسیار ارزان و ناکارآمد را انتخاب کرده‌اید. در ادامه راهنمای خرید درایو سالید به بیان پارامترهای مؤثر در افزایش سرعت SSD خواهیم پرداخت.
2. زمان تأخیر بسیار کم: به دلیل آنکه برای دستیابی به داده‌های موجود روی چیپ ست های حافظه نیازی به چرخش قطعات مکانیکی همانند هارددیسک نیست و از سوی دیگر سرعت بسیار بالای دسترسی به داده‌های ذخیره‌شده روی چیپ ست های NAND Flash، زمان تأخیر یافتن محتوای موردنظر به‌شدت کاهش‌یافته است. در هارددیسک‌ها برای دستیابی به یک داده، هد باید به همان نقطه از صفحات ضبط مغناطیسی برود و این کار علاوه بر صرف زمان زیاد، به انرژی بیشتر نیاز دارد و همچنین نویز به نسبت بالایی را در این شرایط تولید می‌کند. در یک SSD اثری از این موارد وجود ندارد و در سریع‌ترین زمان ممکن (حتی در حد چند میلی‌ثانیه) می‌توانید به داده‌های موردنظر دسترسی پیدا کنید.
3. بهبود قابلیت چندوظیفگی: کامپیوترهایی که از هارددیسک در کنار سخت‌افزار قدرتمند استفاده می‌کنند، در اجرای چند برنامه و به اصطلاح حالت چندوظیفگی (Multi-Tasking) دچار مشکل هستند و نمی‌توانید بیش از یک یا دو برنامه را به‌درستی و به‌صورت هم‌زمان اجرا کنید. درصورتی‌که هنگام انتقال داده‌ها بخواهید یک اپلیکیشن را اجرا کنید، زمان بسیار زیادی را باید در انتظار بمانید و محدودیت سرعت هارددیسک‌ها که حتی در بهترین نمونه‌ها نیز از 140 مگابایت در ثانیه فراتر نمی‌رود، در کنار زمان بسیار طولانی دستیابی به داده‌ها، قابلیت چندوظیفگی را با مشکل مواجه می‌کند. یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد گلوگاه در کامپیوترهای گیمینگ، به کارگیری هارددیسک برای اجرای هم‌زمان سیستم‌عامل، بازی، اپلیکیشن های کاربردی و همچنین انتقال هم‌زمان داده‌ها به شمار می‌رود. تمامی این موارد با به‌کارگیری یک درایو سالید یا SSD برطرف می‌شوند و شاهد بهبود قابلیت چندوظیفگی خواهیم بود.
4. عدم نیاز به دخالت سخت‌افزار در انتقال داده: درصورتی‌که با استفاده از هارددیسک بخواهید داده‌ها را منتقل کنید، سایر قطعات سخت‌افزاری ازجمله پردازنده مرکزی و حافظه رم نیز وارد بازی می‌شوند و به قدرت آن‌ها نیاز دارید. می‌توانید با اجرای تسک منیجر و بررسی میزان لود پردازنده و حافظه رم هنگام انتقال داده از هارددیسک، این موضوع را بررسی کنید و دلیل آن نیز سرعت بسیار پایین هارددیسک و زمان طولانی دسترسی به داده است. در این شرایط پردازنده و حافظه رم به کمک هارددیسک می‌آیند تا اندکی سرعت کار افزایش پیدا کند. این موارد در سیستم‌های دارای درایو سالید پدیدار نشده و هیچ اثری از درگیر شدن CPU و RAM در پروسه انتقال از طریق SSD مشاهده نمی‌شود.
5.  آسیب‌پذیری کمتر و طول عمر بیشتر: درایو سالید به دلیل عدم استفاده از قطعات مکانیکی، مقاومت در برابر شوک الکتریکی و ضربه یا جابجایی از آسیب‌پذیری کمتری نسبت به هارددیسک برخوردار است. این پارامتریک مزیت بسیار مهم برای لپ‌تاپ‌ها به شمار می‌رود که همواره در حال جابجایی هستند و ناخواسته ضرباتی هرچند خفیف به بدنه آن‌ها وارد می‌شود. از سوی دیگر طول عمر مفید هارددیسک‌ها از 100 هزار ساعت (11 سال) تا 1 میلیون ساعت متغیر است که بعید به نظر می‌رسد که حتی در شرایط ایده آل نیز به چنین زمانی دست پیدا کنید. طول عمر مفید یک درایو سالید در کمترین حالت برابر با 1.5 میلیون ساعت است و در صورت رعایت برخی موارد که بیشتر به نوسان الکتریکی مرتبط بوده، به این زمان دست خواهید یافت.

پارامترهای مهم در انتخاب SSD

1- سرعت خواندن و نوشتن: سرعت خواندن و نوشتن در SSD شامل دو حالت ترتیبی و تصادفی می‌شود که سرعت نمونه اول به‌مراتب بیشتر است. دلیل آن نیز خواندن و نوشتن داده‌ها از روی یک چیپ ست است، اما در حالت تصادفی ممکن است به جابجایی میان چند چیپ ست حافظه NAND Flash نیاز پیدا کنید. هر چند سرعت دستیابی به داده‌ها حتی در حالت تصادفی نیز بسیار بالاست، اما به‌هرحال تفاوت‌هایی میان این دو حالت وجود دارد. همان‌طور که پیش‌ازاین اشاره کردیم، یک درایو سالید خود باید حداقل سرعت خواندن و نوشتن به میزان 450 مگابایت بر ثانیه را ارائه دهد.

2- دستورات ورودی و خروجی: این پارامتر که با واحد IOPS معرفی می‌شود، نشان می‌دهد که یک درایو سالید چه تعداد دستور ورودی و خروجی را در هر ثانیه پردازش می‌کند و هر چه این عدد بزرگ‌تر باشد، به معنی سرعت بیشتر SSD است.

3- نوع چیپ ست فلش: چیپ ست های فلش شامل سه نوع SLC (تک لایه)، نوع MLC (دو لایه)، نوع TLC (سه لایه) و در نهایت QLC (چهار لایه) می‌شود که بیشتر درایوهای موجود در بازار، از نوع سه لایه یا TLC هستند. چیپ ست فلش TLC به معنی وجود سه سلول ذخیره‌سازی داده در هر چیپ ست است و بیشتر درایوهای موجود در بازار از این نوع چیپ ست استفاده می‌کنند. این نوع از چیپ ست های NAND Flash از سرعت و قیمت مناسبی برخوردارند و بسیاری از شرکت‌های فعال در زمینه چیپ ست حافظه به تولید آن‌ها می‌پردازند.

4- کنترلر و چیپ ست حافظه: این موارد توسط برخی از تولیدکنندگان اعلام نمی‌شود، اما برند‌های فعال و شناخته شده در این خصوص پیش قدم می‌شوند و نوع کنترلر و چیپ ست حافظه به کار رفته در درایو سالید خود را اعلام می‌کنند. نوع کنترلر و چیپ ست حافظه تاثیر قابل توجهی در سرعت انتقال داده‌ها بر عهده‌دارند. قدرت و زمان ساخت این دو علاوه بر آنکه سبب افزایش سرعت SSD می‌شوند، در قیمت نهایی درایو سالید نیز تأثیرگذارند.

5- مقاومت در برابر شوک: جابجایی ناگهانی یک لپ‌تاپ یا کامپیوتر دارای هارددیسک منجر به خرابی این درایو می‌شود، اما درایو سالید در این خصوص مقاومت قابل‌توجهی از خود نشان می‌دهد. هر چند مقدار مقاومت در SSD نیز محدودیتی دارد، اما به هر صورت میزان مقاومت آن‌ها در برابر شوک، نسبت به هارددیسک بسیار بالاتر است. به عنوان مثال یک درایو سالید دارای مقاومت در برابر شوک به میزان 1500G یک محصول قابل قبول و مناسب ارزیابی می‌شود و بسیاری از درایوهای موجود در بازار از این میزان پشتیبانی می‌کنند.

6- هیت سینک برای درایو های M.2: درایوهای M.2 که از رابط NVMe به‌منظور ارتباط با مادربرد و اسلات مورد نظر برخوردارند، حرارت به مراتب بالاتری نسبت به انواع معمولی دارای رابط SATA تولید می‌کنند و وجود یک هیت سینک آلومینیومی برای آن‌ها اهمیت بالایی دارد. هرچند مادربردهای حرفه‌ای و برخی از مادربردهای میان رده به هیت سینک اختصاصی برای درایوهای M.2 مجهزند، اما وجود هیت سینک اختصاصی برای درایو سالید نیز از مزایای مهم آن‌ها به شمار می‌رود. حرارت تولیدشده توسط درایوهای NVMe در دراز مدت سبب بروز مشکل در ارائه حداکثر سرعت انتقال داده شده و طول عمر SSD را کاهش می‌دهد. با توجه به اینکه اسلات M.2 در بسیاری از مادربردها، کنار اسلات PCI مخصوص نصب کارت گرافیک قرار دارند، حرارت تولید شده توسط کارت گرافیک نیز روی SSD تأثیرگذار خواهد بود. متأسفانه بسیاری از درایوهای سالید NVMe موجود در بازار داخلی فاقد هیت سینک هستند و باید از هیت سینک اسلات M.2 مادربرد خود به‌منظور کنترل حرارت آن استفاده کنید.

درایو سالید ADATA Ultimate SU650 120GB M.2

درایو قدرتمند و سریع ای دیتا مدل Ultimate SU650 با ظرفیت 120 گیگابایت با بهره‌گیری از رابط SATA 6Gb/s و فرم فکتور M.2 2280 یکی از بهترین گزینه‌های موجود بر اساس ظرفیت ذکرشده است که سرعت بسیار خوبی در انتقال داده‌ها ارائه می‌دهد. سرعت خواندن و نوشتن داده‌ها در حالت ترتیبی در درایو ای دیتا به ترتیب 550 مگابایت و 510 مگابایت بر ثانیه است که سرعت بسیار خوبی در مقایسه با سایر محصولات موجود در بازار به شمار می‌رود.

چیپ ست های حافظه 3D TLC NAND Flash نسل دوم در ارائه این سرعت نقش بسزایی ایفا می‌کنند. میزان مقاومت در برابر شوک برای این درایو سالید برابر با 1500G به مدت 0.5 میلی‌ثانیه است. طول عمر درایو سالید ای دیتا Ultimate SU650 120GB برابر با 2 میلیون ساعت ذکرشده و دمای عملیاتی آن بین 0 تا 70 درجه سانتی‌گراد است. وزن این درایو به مانند بسیاری از محصولات موجود در بازار، فقط 7 گرم است.

درایو سالید Pioneer APS-SL3N 128GB

درایو سالید پایونیر در میان SSD های موجود در بازار با ظرفیت 120 و 128 گیگابایت از نوع SATA، یکی از سریع‌ترین و خوش قیمت‌ترین‌ها به شمار می‌رود و ازاین‌رو توسط وب سایت پارسی گیم برگزیده‌شده است. چیپ ست های اصلی این درایو از نوع TLC NAND Flash هستند و سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی به میزان 550 مگابایت و 500 مگابایت بر ثانیه را ارائه می دهند. پایونیر به‌منظور افزایش سرعت و پردازش بهتر فرآیند انتقال داده، از حافظه بافر با فناوری SLC استفاده کرده است. مقاومت در برابر لرزش، ضربه و شوک به میزان 1500G از جمله ویژگی‌های Pioneer APS-SL3N با ظرفیت 128 گیگابایت به شمار می‌روند. کاربران سیستم‌عامل‌های مختلف از جمله ویندوز، لینوکس و مک می‌توانند از SSD پایونیر در کامپیوترهای شخصی و لپ تاپ های خود بهره‌مند شوند.

درایو سالید WDS250G2X0C Black 250GB

محصولات برند وسترن دیجیتال همواره به دلیل کیفیت و کارایی قابل‌قبول خود، موردتوجه کاربران و رسانه‌های متخصص شناخته می‌شود و درایو سالید مدل WDS250G2X0C Black با ظرفیت 250 گیگابایت یکی از همین محصولات به شمار می‌رود. این درایو در دسته‌بندی فرم فکتور M.2 2280 قرار می‌گیرد و از رابط PCIe Gen 3 x4 برای اتصال به مادربرد کامپیوتر یا لپ‌تاپ استفاده می‌کند.

درایو سالید WDS250G2X0C Black با بهره‌گیری از رابط ذکرشده با پشتیبانی از فناوری NVMe می‌تواند سرعت خواندن ترتیبی به میزان 3000 مگابایت بر ثانیه و سرعت نوشتن ترتیبی به میزان 1600 مگابایت بر ثانیه را ارائه دهد. این محصول می‌تواند سرعت خواندن تصادفی به میزان 220000 و سرعت نوشتن ترتیبی 170000 دستورالعمل ورودی و خروجی در هر ثانیه (IOPS) را در دسترس کاربران حرفه‌ای قرار دهد. بر اساس سرعت خواندن و نوشتن این درایو، می‌توان با قاطعیت گفت که WDS250G2X0C Black یکی از بهترین انواع موجود در بازار به شمار می‌رود.

مقاومت در برابر لرزش و مقاومت در برابر شوک به میزان 1500G ازجمله قابلیت‌های محافظتی این SSD به شمار می‌روند که هم در کامپیوترهای شخصی و هم در لپ‌تاپ‌ها کاربرد دارند. میانگین طول عمر مفید این درایو برابر با 1 میلیون و 750 هزار ساعت ذکرشده که برای یک درایو M.2 بسیار مناسب است.

درایو سالید Lexar NM610 500GB NVMe

کمپانی لکسار یک برند شناخته‌شده در سطح جهان است که به‌تازگی فعالیت گسترده خود را در بازار داخلی آغاز کرده و محصولات آن علاوه بر کارایی بی‌نظیر، از قیمت بسیار مناسبی بهره می‌برند. درایو سالید Lexar NM610 با ظرفیت 500 گیگابایت و بهره‌مندی از رابط PCIe Gen 3 x4 و بهره‌مندی از فناوری NVMe می‌تواند علاوه بر ظرفیت بسیار مناسب، سرعت انتقال داده قابل‌توجهی را ارائه دهد.

سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی این درایو خوش قیمت به ترتیب برابر با 2100 مگابایت و 1600 مگابایت بر ثانیه و سرعت خواندن و نوشتن در حالت تصادفی نیز به ترتیب 188 هزار و 156 هزار IOPS اعلام‌شده است. ارائه مقادیر ذکرشده با توجه به ظرفیت 500 گیگابایتی و قیمت بسیار عالی نشان می‌دهد که Lexar NM610 یک محصول بی‌نظیر به شمار می‌رود که از خریداری آن به‌هیچ‌وجه پشیمان نمی‌شوید.

لکسار در درایو سالید مدل NM610 از چیپ ست های حافظه 3D TLC NAND Flash استفاده می‌کند که امکاناتی مانند سرعت انتقال، قیمت و طول عمر قابل قبولی را در دسترس کاربران حرفه‌ای قرار می‌دهد. میزان شوک قابل پشتیبانی توسط آن به میزان 1500G و به مدت 0.5 ثانیه اعلام‌شده و میانگین طول عمر مفید آن نیز 1 میلیون و 500 هزار ساعت اعلام‌شده است. با پشتیبانی از نرم‌افزار SSD ToolBox می‌توانید از امکانات آن نهایت استفاده را برده و بر روی قابلیت‌های آن مدیریت درستی انجام دهید.

درایو سالید SAMSUNG MZVLB512HAJQ PM981 512GB NVMe

عدم وجود یک محصول از برند صاحب‌نام و پیشروی سامسونگ در راهنمای خرید درایو سالید وب‌سایت پارسی گیم، بسیار عجیب خواهد بود، اما حضور درایو SAMSUNG MZVLB512HAJQ PM981 نشان می‌دهد که یکی از بهترین محصولات این برند، کیفیت و کارایی بالای خود را به همه ثابت می‌کند.

این درایو با ظرفیت 512 گیگابایت می‌تواند از سیستم‌عامل، نرم‌افزارهای کاربردی و بازی‌های محبوب شما به‌خوبی پذیرایی کند و برخورداری از رابط PCIe Gen 3 x4 به همراه فناوری NVMe، سرعت‌بالای انتقال داده‌ها توسط آن را تضمین می‌دهد. سامسونگ در این SSD از کنترلر پیشرفته Polaris V2 و چیپ ست های حافظه 64 لایه 3D TLC NAND Flash ساخت خود استفاده کرده تا بالاترین سطح کارایی را به رخ رقبا و محصولات آن‌ها بکشد.

سرعت خواندن و نوشتن ترتیبی داده‌ها در درایو MZVLB512HAJQ به ترتیب برابر با 3000 مگابایت و 1800 مگابایت بر ثانیه بوده و سرعت خواندن و نوشتن تصادفی داده‌ها نیز به ترتیب 270 هزار و 420 هزار IOPS اعلام شده است. به این ترتیب یکی از سریع‌ترین و حرفه‌ای‌ترین درایوهای شرکت سامسونگ که در بازار داخلی موجود است، خود را با شایستگی در راهنمای خرید درایو سالید وب‌سایت پارسی گیم قرار داده است.

از دیگر امکانات اس اس دی سامسونگ می‌توان به مقاومت در برابر شوک به میزان 1500G، رمزنگاری AES-XTS 256 Bit، پشتیبانی از دستورات Admin و NVM و درنهایت مصرف برق بسیار پایین اشاره کرد.

درایو سالید SAMSUNG 860 QVC 1TB 3D QLC

آخرین محصولی که در راهنمای خرید درایو سالید وب‌سایت پارسی گیم معرفی می‌شود نیز توسط سامسونگ و تحت نام 860 QVC 1TB 3D QLC تولیدشده است. در این SSD از جدیدترین چیپ ست های حافظه 64 لایه سامسونگ با فناوری QLC (چیپ ست چهار لایه) به همراه کنترلر پیشرفته سامسونگ MJX استفاده‌شده تا حداکثر کارایی و سرعت انتقال داده‌ها را ارائه دهد.

ظرفیت 1 ترابایتی 860 QVC برای کاربران حرفه ای بسیار ایده آل بوده و امکان نصب سیستم عامل، نرم‌افزارهای کاربردی، بازی‌ها و حتی ذخیره‌سازی فایل ها را فراهم می‌سازد. سرعت خواندن و نوشتن درایو 2.5 اینچی سامسونگ که از رابط SATA 6Gb/s برای اتصال به کامپیوتر شخصی یا لپ‌تاپ بهره می‌برد، در حالت ترتیبی به میزان 550 مگابایت و 520 مگابایت بر ثانیه اعلام‌شده است.

از سایر ویژگی‌های این درایو می‌توان به سیستم محافظت دمایی، میانگین طول عمر 1 میلیون و 500 هزار ساعت، مقاومت در برابر ضربه، مقاومت در برابر شوک به میزان 1500G، مصرف انرژی بهینه و رمزنگاری پیشرفته AES 256 Bit اشاره کرد.